Multiple Sclerose Centrum
Noord Nederland

Projecten

De rol van de individuele Genetische code op het MS-ziekteverloop

ONDERZOEKERS – Inge R. Holtman, Bart Eggen, Erik Boddeke, Inge Huitinga

PROJECT: Multiple sclerosis (MS) is erg divers in de manier waarop het zich manifesteert en verloopt. Twee mensen met MS met vergelijkbare beginstadia, kunnen een zeer verschillend ziekteverloop hebben, terwijl twee andere mensen met MS met verschillende beginstadia een vergelijkbaar ziekteverloop kunnen doormaken. Op dit moment begrijpen we deze diversiteit nog niet goed, waardoor het moeilijk is om te voorspellen hoe het ziekteproces voor een specifieke patiënt zal gaan verlopen. Momenteel zijn er zo’n tweehonderd locaties geïdentificeerd in het genoom die de kans op het krijgen van MS beïnvloeden. Het is echter grotendeels onbekend hoe deze genetische locaties invloed uitoefenen op de gevoeligheid voor MS en het verloop van MS. Om beter te leren begrijpen wat de individuele genetische code doet met de hersenen, hebben we een onderzoeksplan geschreven voor ‘the Netherlands Neurogenomics Database’ in samenwerking met de Nederlandse Hersenbank (NHB). In dit project combineren we klinische parameters, neuropathologische informatie en genetische achtergrond van een groot aantal donoren met verschillende hersenziektes, waaronder MS. Met behulp van deze database onderzoeken wij de moleculaire en genetische mechanismen die ten grondslag liggen aan MS, zodat we leren begrijpen waar de diversiteit in het ziekteverloop vandaan komt en dat hopelijk beter leren voorspellen. Donoren aan de NHB zijn enorm belangrijk, en helpen ons om dit onderzoek te doen. Zij zijn de echte helden van dit en vele andere projecten!

De erfelijke aanleg in MS verklaard: Op zoek naar de belangrijke genen voor MS in de cellen die ertoe doen.

ONDERZOEKERS – Aaron Daniel Ramirez-Sanches, Iris Jonkers, Karim Kreft, Jan Meilof

PROJECT: MS wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door ons erfelijk/genetisch materiaal (DNA). Meerdere regio’s in het DNA zijn betrokken bij het ontstaan van MS. Hoe deze regio’s dit doen en welke echt belangrijk zijn is vooralsnog onduidelijk. Daarom gaan we kijken naar de bouwstenen in deze regio’s en onderzoeken we wat voor problemen deze afwijkende bouwstenen veroorzaken in de cellen en organen die belangrijk zijn in MS: Het afweersysteem (immuunsysteem) en de cellen van de hersenen en het ruggenmerg. Dit doen we met een nieuwe methode, SuRE-SNP. SuRE-SNP kan in verschillende celtypen, dus ook in immuun- en hersencellen, bepalen welke specifieke bouwstenen in het DNA belangrijk zijn. Dit legt de mechanismen bloot die aangetast worden door deze bouwstenen en zodoende kunnen we veel preciezer bepalen wat de gevolgen daarvan zijn en hoe dit bijdraagt aan het ontstaan van MS. In al aanwezige erfelijke gegevens van een grote groep mensen gaan we alle genen die zijn betrokken bij MS-ziekteprocessen identificeren en testen op hun rol in het functioneren van belangrijke cellen. Zo kunnen we met ongekende precisie de gevolgen van de genetische bouwstenen die belangrijk zijn voor MS in kaart brengen en nieuwe manieren opsporen om MS te behandelen.

Financiële bijdrage van Stichting MS Research

Zijn somatische mutaties geassocieerd met MS-laesies en sturen ze MS-pathofysiologie aan?

ONDERZOEKERS – Susanne Kooistra, Inge Holtman, Rocio Vicario, Frederic Geissmann, Bart Eggen

PROJECT – Elke cel in het menselijk lichaam bevat DNA met onze genetische informatie die in alle cellen grotendeels gelijk is. Echter, tijdens de ontwikkeling ontstaan er regelmatig fouten in het DNA tijdens het vermeerderen van cellen wanneer het DNA gekopieerd wordt. Omdat deze mutaties alleen in sommige cellen optreden, zijn mensen genetische mozaïeken. Afhankelijk van de verandering in het DNA en de exacte plaats van de cellen in het lichaam kunnen gemuteerde cellen een rol spelen bij het ontstaan van ziekten. Een goed voorbeeld hiervan zijn mutaties die leiden tot de groei van tumoren. Maar ook de neurodegeneratie die bij patiënten met histiocytose optreedt, wordt door dit soort mutaties veroorzaakt. Bij histiocytose komen deze veranderingen als een mozaïek voor in een bepaald celtype in het brein, de microglia cellen. Dit toont aan dat fouten in het DNA van microglia tot ziekten van het brein kan leiden.

Het doel van dit project is om te bepalen of, en in welke mate dergelijke somatische mutaties aanwezig zijn in hersencellen van MS-donoren en of deze veranderingen een mogelijke rol hebben bij het ontstaan van MS.

Financiële bijdrage van Stichting MS Research